Turbonun görevi daha fazla soğuk havayı motora vererek performansı arttırmaktır. Motorda soğuk hava sıcak havadan daha yoğundur. Bu yüzden motordan içeri giren hava ne kadar yoğun olursa içerdeki patlama o derece şiddetli olur. Bu sayede de üretilen güç ve tork da fazlalaşır. Otomobillerin soğuk havalarda daha iyi performans sergilemesinin sebebi budur. Turbo ise daha fazla soğuk havayı motora vererek performansı artırır.
Turboşarj ve Süperşarj
Otomobilin performansını en üst noktaya çıkarabilmek için kullanılan iki farklı sistem vardır. Bunlar süperşarj ve turboşarjdır.
Süperşarj
Süperşarj aslında basit bir kompresördür. Dışarıdan gelen havayı basınçlı bir şekilde içeri püskürtecek şekilde dizayn edilmiştir. Süperşarjın iki farklı çeşitte uygulanması mümkündür. Emme manifoltu ile throttle body arasına veya throttle body'nin önündeki hava girişine monte edilebilir. Eğer emme manifoltu ile throttle body arasına monte edilirse, enjeksiyon sisteminde mekanik bir değişiklik yapmadan benzin akışının ayarlanması mümkün olur. Bu genellikle yarış otomobillerinde de tercih edilen daha pratik bir sistemdir. Eğer süperşarj throttle body'nin önünd monte edilirse, gelen basınçlı havayı karşılamak için normalden daha yüksek basınçla yakıt püskürtülmesi gerekecektir.
Çalışma sistemi
Süperşarjın içindeki kompresör çalışma gücünü yine motor kayışlarından ve dişlilerden alır. Bu çalışma için turboşarja göre daha fazla güç gerektiren bir sistemdir. Ayrıca sağladığı sıkışma sebebiyle motorun çabuk yıpranmasına sebep olmaması için motor kompresyon oranı pistonların değişmesi suretiyle düşürülmelidir.
Süperşarj daha fazla benzin tüketebilir
Aynı silindir hacminde ve aynı yanma odalarına sahip iki motordan, süperşarj uygulanmış olan motor aynı büyüklük içinde daha fazla sıkıştırma ile çalışacak ve daha fazla benzin yakacaktır. Buna karşılık turbo uygulamasındaki kadar yüksek güç veremeyecektir.
Turboşarj'a göre avantajlı
Turboşarj uygulamasında, turbonun devreye girmesi için yanan gazın geri dönmesi ve türbünü doldurması gerekmektedir. Fakat süperşarj uygulamasında turbonun devreye girmesi için gereken zaman ve motor devri, süperşarjın devreye girmesi için gerekmemektedir. Gaz pedalına ilk basıldığı anda açılan süperşarj, en alt devirden itibaren gücünü gösterecektir.
Turboşarj
Turboşarj, egzoz gazı ile çalışan bir süperşarj olarak tanımlanabilir. Gücünü süperşarj gibi kayışlardan ve dişlilerden değil, egzoz gazının basıncından alır. Yanma odasında patlayan hava benzin karışımı, gaza dönüşerek egzoz süpaplarından egzoz manifoltuna doğru itilir. Bu aşamada egzoza giden gazın basıncı, yol üzerindeki turbonun pervanesini döndürür ve bu yönlü pervane sayesinde gazın önemli bir kısmı türbüne girer.
Türbün dolar
Türbün basınçlı gazla dolduğu andan itibaren ters yöndeki kompresör pervane de basınçla dönmeye başlar. Gazı, basınçlı bir şekilde, dışarıdan alınan ve emme manifoltuna giren temiz havanın üzerine püskürterek motora giren toplam hava yoğunluğunu ve basıncını normalin yaklaşık yüzde 50 daha üstüne çıkarır. Bu da içeri giren havanın benzinle birlikte ateşlendiğinde çok daha şiddetli bir patlama gerçekleştirmesini sağlar.
Motor patlayabilir
Süperşarjda olduğu gibi, turboda da motor kompresyon oranı atmosferik motorlara göre daha düşük tutulmalıdır. Aksi takdirde yüksek basınçtan dolayı motor çabuk yıpranacak ve hatta çok zorlandığı durumlarda motorun patlama riski ortaya çıkacaktır. Turbo uygulaması, motorun pistonları ve gerekiyorsa diğer aksamının da uygun şekilde değiştirilmesi suretiyle yapılmalıdır. Gücün yüzde 50'lere varan artışına dayanma ihtimali zayıf olan şanzıman ve aktarma sisteminin de değiştirilmesi gerekebilir.
Kullanımdan sonra soğutulması şart
Turbo motorlar kullanılırken dikkat edilmesi gereken bir başka husus ise otomobili yüksek devirlerde kullandıktan sonra motor stop edilmeden önce kısa bir müddet de olsa rölantide çalıştırılarak, türbünün boşalması ve soğumasına izin verilmesidir. Aksi takdirde gazın sirkülasyonu esnasında türbün boşalmadan bir miktar gaz içerde hapsolacak ve zaman içinde turboyu ciddi şekilde yıpratacaktır. Turbo uygulamasının motorda çok daha fazla yük ve yüksek ısılara yol açacağı ve bunun için intercooler uygulamaları veya diğer soğutma yöntemleri gerektiği unutulmamalıdır.
Fabrika çıkışı otomobillerde kullanılıyor
Turbo uygulaması özellikle ülkemizdeki otomobil modellerinde süperşarjdan daha yaygındır. Bu uygulamanın bir çok zaman Avrupalı standart otomobillerde fabrika çıkışı uygulandığı da görülmektedir. Örnek olarak VW'nin 1.8 litre hacimli 125 beygir güç üretebilen motoruna uygulanan çok küçük türbünlü bir turbo ile 1.8T motorunu yarattığı ve 150 beygir güç ürettiği bilinmektedir.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turbonun amac motorun yakt ve hava karımn sağlayan ve motoru n havay atmosferik basnçla çektiği siteme aır besleme uygulamaktr. Daha fazla hava ve yakt ayn yanma odasnda patlatlyor. Sonuçta olarakta daha fazla güç üretiliyor.
Atmosferik otomobilin gücünü arttrmann yolu yanan hava ve yakt karımn arttrmak ile mümkündür.
Turboyu bu kadar popüler klan özelliği ise standart motorlarn hacimlerini büyütmeden çak daha yüksek hacimli motorlarn performansn yakalayabilmeleridir.
--------------------------------------------------------------------------------
Aslnda turbonun çalıma prensibi çok basittir.Motordan çkan yanmı gaz turboya ulaıarak bir türbünü çeviriyor ve dönen tribün bir hava pompasn harekete geçiriyor.Basnçla hava gerekli miktarda yakt ile yanma odasnda buluıarak patlyor ve piston kolunu itiyor. Tam dolu çalıan bir turbo türübünü dakikada 150.000 kere dündürüyor. Dönüı baıladğ andan itibaren egzos mainfoldunun scaklğ mantk dı rakamlara ulaıyor.
--------------------------------------------------------------------------------
Deniz seviyesindeki atmosfer basnc 14.7 psi. Ortalama bir turbo 6-8 pound / psi havay pistonlarn içine iletebilir.(6 pound = 2,72 kg) Bu ciddi bir rakam ve görüldüğü üzere normal basncn %50 fazlas. Düz mantkla bakldğnda kazancn %50 olmas gerekir fakat herıey bu kadar hassas değildir. Bu nedenle turbodan alnan güç %30 - %40 dolaylarnda gerçekleıir.
--------------------------------------------------------------------------------
» Turbo Lag Nedir?
Turbo otomobil kullanmann dezavantajlarn baında gelir. Alt devirlerde ilerleyen bir otomobil çkan egzos gazyla türbünün dönme iılemini baılatr ve turbo basncn vermeye baılar. Ã�ıte bu anada otomobil arkasndan tekme yemiı gibi ileriye doğru frlar. Yetersiz süspansiyon, lastik ve jant sahibi olan bir otomobil bu esnada patinaj çekmeye baılayabilir. Acemi bir kullancn baına kötü iıerl açabilir...
--------------------------------------------------------------------------------
» WASTEGATE...
Ã�oğu turbo sistemnde wastegate vardr. Bu parçann amac özellikle küçük turbolarda yüksek devirlerde biriken fazla egzoz gaznn tehlike yaratmasn önlemektir. Yani wastegate için valf demek yanlı olamz. Bu parçaturbodaki basnc alglayabilir. Basnç çok yüksek ise ve tribün çok hzl dönüyorsa bypass sistemi ile wastegate egzoz gaznn bir ksmn türbün bçaklarnn çevresine iletir ve bçaklarn hznn azalmasn sağlar.
--------------------------------------------------------------------------------
» INTERCOOLER
Hava, yakt odasna doğru basnç ile giderken snr. Dolaysyla turbodan gelen hava motora ulaımadan önce genleıir. Motorun gücünün artmas için ise püf noktas, belli bir miktar basnnçl hava haricinde daha çok hava basmak değil silindire daha çok hava molekülü göndermektir. Ã�ıte intercooler burada devreye girer. Radyatöre benzeyen bu parça içerisinden geçirdiği havay soğutur ve daha soğuk bir hava motora iletilir. Intercooler otomobilin en rahat hava alabileceği ön ksm veya motorun üst ksmna monte edilir. Soğuk hava daha çok ve yoğun hava molekülleri demektir. Daha çok molekül ise dah çok güç...
ALINTI: http://www.tuning38club.com
